Cây Lim Xanh
Tên khoa học: Erythrophleum Fordii
Họ thực vật: phân họ Vang
Nguồn gốc xuất xứ: Việt Nam, Đài Loan và Trung Quốc
Phân bố ở Việt Nam: Quảng Ninh, Bắc Giang, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hoà Bình, Thanh Hoá, Nghệ An, Quảng Bình, Huế, Quảng Nam tới Bình Thuận
A. Đặc điểm hình thái:
Thân, tán, lá: Lim Xanh thuộc cây thân gỗ lớn, có chiều cao trên 30m, đường kính có khi tới 2-2,5m, thường xanh. Gỗ nặng, tỷ trọng 0,94, xếp nhóm II, màu nâu xám, lõi mới chặt màu vàng sau chuyển sang nâu đậm, thớ xoắn, dăm thô. Gốc có bạnh vè, thân tròn, phân cành nhánh lớn. Vỏ cây màu nâu, bong vảy lớn. Tán lá hình ô, dày, rộng, lá dạng kép lông chim 2 lần mọc cách, có 3-4 đôi cuống thứ cấp và mỗi cuống mang 9-15 lá chét hình trái xoan, đầu nhọn, gốc tròn, mặt trên xanh bóng, mặt dưới xanh nhạt, có gân nhỏ nổi rõ ở cả 2 mặt.
Hoa, quả, hạt: Hoa tự kép hình bông, dài 20-30cm, hoa nhỏ, màu trắng xanh. Cụm hoa hình chuỳ mọc ở đầu cành. Hoa nhiều, nhỏ, màu trắng vàng. Lá đài 5, hợp ở gốc thành hình chuông, đầu chia 5 thuỳ; cánh tràng 5, rời, hẹp và dài; nhị 10, bao phấn quay vào trong và nứt theo rãnh dọc; bầu đính ở đáy của đài, vòi ngắn, núm nhuỵ không rõ. Quả đậu hình thuỗn dài 20cm, rộng 3-4cm, có 6-14 hạt. Hạt dẹt màu nâu đen, xếp lợp lên nhau, có lớp vỏ chất sừng cứng, màu nâu đen và có rãnh tròn quanh hạt, bảo vệ chắc nên tồn tại lâu trong đất, dễ bảo quản. Một kilogram có khoảng 700-1.100 hạt.
B. Đặc tính sinh thái:
Tốc độ sinh trưởng: chậm
Phù hợp với: Cây ưa sáng, lúc non chịu bóng, lớn lên tính ưa sáng càng rõ và thường chiếm tầng trên của rừng. Lim Xanh phân bố ở đai thấp vùng có lượng mưa 1500-3000 mm/năm, phân bố trong vành đai nhiệt đới thấp, từ 200-800m, nhưng tập trung nhất ở độ cao 300-500m. Vùng phân bố của Lim Xanh có nhiệt độ bình quân năm 22,2 – 23,80C; nhiệt độ tối đa cao 42,30C, nhiệt độ tối thấp tuyệt đối 1,40C.
Lim Xanh ưa đất feralit đỏ vàng, tốt, tầng dày, ẩm mát, còn tính chất đất rừng, tái sinh dưới các dạng rừng có độ tàn che 0,3-0,7, tái sinh chồi mạnh hơn hạt. Cây có thể sống hỗn giao với Sồi, Giẻ, Trám trắng, Sau sau, Săng lẻ, Gội, Trâm,…
Gỗ Lim Xanh rất bền, chịu được mưa nắng, ít công vênh, nứt nẻ, có giá trị kinh tế cao, dùng trong xây dựng, làm ván sàn, tà vẹt, đóng đồ dùng cao cấp và xuất khẩu. Ngày nay, Cây Lim Xanh được trồng thành rừng để lấy gỗ, làm rừng phòng hộ và làm thuốc chữa bệnh.